گونه نخست که می توان تاریخ آن را به اوایل انقلاب اسلامی استناد داد، تلاش می کردند به موازات پیشرفت علم، گزاره های علمی را با آیات و روایات تطبیق سازند. این روش بیشتر بر بر تاأیید هر یک از دو سوی رابطه تاکید دارد. اما این روش با دو آسیب از جهت دانش های بشری و نیز آیات و روایات روبرو است. از منظر دانش های بشری، بخش زیادی از گزاره هایش قطعی نیست و چه بسا با رشد علم آن گزاره ها منسوخ شود. از منظر آیات و روایات، این امکان وجود دارد که با بدفهمی مواجه شویم. لذا تطبیق و تأیید کار چندان ساده ای نیست.
در رویکرد دوم تلاش می شود در هر بخش و حوزه ای از دانش های بشری، گزاره های آن علم به گزاره های بسیار ریز تبدیل شود و با توجه به هر گزاره، تناظری یک به یک بین آن و روایات برقرار شود. هرچند این روش از آسیب های روش نخست مبرا است اما ما را از نگاهی کلی به حدیث بازداشته و نگاه جزئی را جایگزین آن می کند. این درحالی است که در مواجهه با روایات نیاز است شیوه گردآوری خانواده حدیث را که نگاهی جامع نگر است مدنظر داشته باشیم. در این منظر فی الواقع برخی روایات حکم مادر خانواده و برخی حکم فرزند را برعهده دارند. لذا نوع مواجهه ما با روایاتی که حکم مادر را دارد با روایاتی که حکم فرزند را دارد متفاوت است. به طور کلی هنگام تطبیق دانشی خاص با روایات، نیازمندیم که نگاهی جامع نسبت به هر دو داشته باشیم.
رویکرد یا روش سوم با تاکید بر پرکردن خلاء های دو روش گذشته بویژه روش دوم در تلاش است جامع نگری را وجهه نظر خود قرار داده و از این منظر به نسبت روایات با دانش های بشری بپردازد. بی شک بکارگیری این روش مستلزم تربیت کسانی است که به هر دو حوزه اشراف کامل داشته باشند که باتوجه به پیشرفت علوم این امر تاحدی قابل دسترس است. تا هنگام تربیت کامل این پژوهشگران، روش جایگزین این است که متخصصان در هر علم با متخصصان حدیث، گفتگویی مشارکتی و دیالکتیک را رقم زنند. پایان نامه آقای پسندیده تحت عنوان «شادکامی اسلامی» با راهنمایی دکتر گلزاری نمونه ای است موفق از بکارگیری روش مورد اشاره است.
