وی افزود: هر پدر و مادر حداقل با وجود دو فرزند میتوانند جانشین خود را بعد از حیات داشته باشند. نرخ باروری جمعیت کشور ما در سال ۹۰ برابر با ۱.۷۵ بود که نسبت به ۲.۱ پائینتر است و این زنگ خطر محسوب میشود. حال به دنبال ارائه راهکاری هستیم که حداقل تعداد فرزندان خانوادههای مذهبی از دو نفر بیشتر شود تا به سطح جانشینی برسد و در این راستا، تقویت باورهای دینی را میتوان نوعی راهکار در نظر گرفت.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: تحقیقات بسیاری ثابت کرده که خانوادههای مذهبی دارای نرخ باروری واقعی و تمایل به فرزندآوری بیشتری هستند؛ حال این پرسش پیش میآید که چگونه مذهب، نگرش خانواده را به فرزندآوری اصلاح میکند؟ دلیل نخست، توجه به آثار و فوائدِ دنیوی و اخرویِ فرزندآوری است که در دستورات دینی بیان شده است. خانوادههای مذهبی به شرط اینکه به ظاهر مذهبی نبوده و تحت تأثیر مدرنیته قرار نگرفته باشند، به آیات قرآن، روایات و توصیههای دینی در خصوص فرزندآوری و آثار آن بیشتر توجه کرده و به آن عمل میکنند.
وی بیان کرد: دلیل دوم، عمل به توصیههای دین در امر ازدواج و نهراسیدن از مشکلات آن است. میدانیم که مقدمه فرزندآوری، ازدواج است. اگر بخواهیم فرزندآوری، زیاد شود باید ازدواجِ به هنگام صورت گیرد و تأخیری در آن نباشد. هرچه ازدواج با تأخیر صورت گیرد، معمولاً تعداد فرزندان نیز کمتر است. افرادِ باورمند، به آیه ۳۲ سوره نور که میفرماید: «وَأَنْكِحُوا الْأَيَامَى مِنْكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ» عمل کرده و به فضل الهی برای بینیاز کردن آنان، معتقد بوده و به این وعده الهی حُسن ظن دارند که فرمود: « إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ» اگر آن مردان و زنان فقیرند، خدا به لطف و فضل خود آنان را بینیاز و مستغنی خواهد فرمود. بنابراین، ازدواج بههنگام و اعتقاد به رفع فقر پس از ازدواج، زمینه ساز فرزندآوری بیشتر است.
حجت الاسلام و المسلمین سراجزاده با اشاره به اینکه یکی از دلایل کاهش فرزندآوری، اختلافات و طلاقهایی است که اتفاق میافتد و خانواده را متزلزل میکند، سومین دلیل را ثباتِ بیشترِ زندگی در میان خانواههای مذهبی برشمرد. وی گفت: اگر در خانواده اختلافات و طلاق کمتر باشد، میزان استرس کمتر و در نتیجه، تمایل به افزایش فرزندآوری بیشتر خواهد شد. چهارمین دلیل برای نگاه مثبت به فرزندآوری، اعتقاد به رزاقیت خداوند است. کسانی که به رزاقیت خداوند اعتقاد ضعیفی دارند، یا صاحب فرزند نمیشوند، یا در صورت فرزندآوری ناخواسته اقدام به سقط جنین میکنند؛ در حالی که قرآن در آیه ۳۱ سوره اسرا میفرماید: «وَ لاتَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ و ایاکم…؛ فرزندان خود را از بیم تنگدستى نکشید. این ما هستیم که آنان و شما را روزى مىدهیم.»
وی تأکید کرد: وقتی خدا ارادهاش بر آفرینش انسانی تعلق گرفت، رزق او را هم بر عهده خواهد گرفت. قرآن، اصل خلقت انسان، صورتگری او، جنسیت او، یک قلو یا چند قلو بودن نوزاد را به خدا نسبت میدهد که همگی به اراده و خواست خداست، بنابراین، همین خدای خالقِ انسان، روزیدهنده او هم خواهد بود و همانطور که اصل خلقتِ او را بر عهده گرفته است، ادامه حیات و بقای او را هم عهدهدار خواهد بود.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه خداوند برای هر مخلوقِزندهای رزقی تعیین کرده است، گفت: رزق چیزی است که بقا و ادامه حیات موجود زنده به آن بستگی دارد. «روزی» به معنای قوت «یک روز» است که خدا آن را میرساند. واژه رساندن مهم است؛ روزیرسانی خدا به این است که برای هر موجودِ زندهای متناسب با میزان توانایی و امکاناتی که دارد، اموری راکه بقا و ادامه حیات او به آن وابسته است فراهم میکند. برای نمونه، روزی مخلوقات ضعیف نظیر یک درخت که ثابت است و حرکتی ندارد را از طریق رساندن نور، آب، مواد آلی یا باغبان فراهم میکند بدون اینکه خود هیچ حرکت و جابجایی داشته باشد. هرچه موجود، تکاملیافتهتر میشود، خداوند ابزارهای رزق و روزی بیشتری در وجود او مهیا میکند؛ برای مثال به حیوان، دست و پا میدهد تا خود با حرکت کردن به سوی آب و غذا، روزیاش را فراهم کند. اگر حیوان، مانند گیاه حرکتی از خود نشان ندهد، هیچ آب و غذایی برای او فراهم نخواهد شد.
وی با بیان اینکه خداوند انسان را که موجودی برتر است، علاوه بر ابزارهای حرکتی، از نعمت عقل، تجربه و اختیار نیز بهرهمند ساخته است، اضافه کرد: متناسب با این امکانات، وظیفه کسب روزی انسان و شیوههای کسب روزی او، بیشتر از حیوانات است. وی اظهار داشت: انسان در آغاز تولد و نوزادی چون امکان حرکت ندارد، خداوند روزیاش را در قالب شیر مادر برایش فراهم میکند و به هیچ حرکت و کوششی نیاز ندارد؛ اما پس از رشد یافتن و بزرگ شدن، باید خود به میزانی که از تجربه، عقل، علم و دانش بهرهمند است، به کسب روزی بپردازد و هر انسانی که از این ابزارها بهتر استفاده کند، رزق و روزی برای او بیشتر میرسد. پدر و مادر اگر توجه کنند که خداوند ابزارهای کسب روزی را برای فرزندشان در همه مراحل رشد، فراهم کرده، پس دیگر جای نگرانی برای روزی فرزندان نباید داشته باشند. نگرانی موقعی وجود دارد که والدین به جای تشویق و توانمند سازی فرزندان برای کار و کوشش و آموزش شیوههای کسب روزی و آموزش به کارگیری عقل و تجربه خود و دیگران در فروش و بازاریابی و افزایش درآمد، بخواهند خود به جای آنان، کار و تلاش کنند که در این صورت تأمین هزینههای زندگیِ فرزندان از توانشان خارج خواهد بود و به فرزندآوری بیمیل خواهند شد. بنابراین، اعتقادِ درست به رزاقیت خدا، میتواند سبب افزایش فرزندآوری شود.
مشاهده در خبرگزاری ایسنا
مشاهده در خبرگزاری ایکنا
مشاهده در خبرگزاری حوزه