مدیر کل فرهنگی تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان در گفتگو با روابط عمومی این دفتر، در تبیین مفهوم حقیقی عدالت از دیدگاه اسلام، گفت: نکته ای که باید توجه داشت این است که عدالت یک خصیصه ی انسانی است که ریشه در فطرت بشر دارد وهمانند فطرت خداجویی که نیاز به تاسیس ندارد و انبیا علیهم السلام صرفا وظیفه داشته اند آن را غبار روبی کنند وبه تعبیر زیبای قرآن: فذکِّر انَّما انتَ مُذَکِّر، لستَ علیهم بمُصیطِر؛ فطرت عدالت جویی وعدالت گرایی نیز می بایست یادآوری وتذکر داده شود وزنگار غفلت وفراموشی از آن زدوده شود؛ دراین صورت است که عدالت نیز همچون عبادت به یک فرهنگ عمومی تبدیل خواهد شد ودر تمام سطوح اجتماع جلوه گر خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه عدالت یک امر دستوری وآیین نامه ای نیست، افزود: اشتباه خیلی ها این است که فکر می کنند عدالت را می توان به جامعه دیکته نمود وصرفا با وضع قوانین و اعمال نظارت های مدنی عدالت را اجرا کرد! در حالی که اینطور نیست ! تحقق عدالت ، چندان به آیین نامه ومنشور نیاز ندارد ؛ عدالت می بایست به یک دغدغه و وجدان فردی در تمام آحاد اجتماع تبدیل شود و هر فردی در جامعه همانطور که خود را مکلف به اقامه نماز و نیازمند به ارتباط با خدا می داند، خود را مکلف ومحتاج به اقامه عدل وقسط بداند ودر مجموع به این باور برسد که سود دنیا وآخرت او با حرکت پیوسته بر مسیر عدالت ، تأمین خواهد شد.
ایشان در ادامه به تبیین مفهوم عدالت از دیدگاه امیر مؤمنان علیه السلام پرداخت و گفت: سیزده رجب سالروز ولادت مردی است که تعریف عدالت بدون توجه به شخصیت و اوصاف او امکان پذیر نخواهد بود . او برای همیشه ی تاریخ زندگی انسان ها ،تابلویی بی بدیل از عدالت وحریت است.
امیرمؤمنان علی علیه السلام در تبیین مفهوم عدالت فرموده اند:«العدلُ یضع الامورَ مواضعَها » یعنی عدل جریان ها را در مجرای طبیعی خود قرار می دهد. این تعبیر گویای آن است که عدالت، نوعی بازگشت ورجعت فرد وجامعه به وضعیت طبیعی ونرمال خود است ؛ در واقع قرار گرفتن افراد ونهاد های اجتماعی در پازلی است که آفریدگار متعال ترسیم فرموده است ؛ پازلی که در صورت چینش درست واصولی ومنطبق بر فطرت ، حرکت ودستیابی انسان به رشد مادی وکمال معنوی را در پی خواهد داشت.
حضرت در ادامه این تعبیر می فرمایند:«العدل سائس عام » یعنی عدالت قانونی است عام که همه ی اجتماع را در بر می گیرد و بزرگراهی است که همه باید از آن عبور کنند ؛ این تعبیر ، مُهر تأییدی است بر این مطلب که عدالت یک وظیفه قشری ودیکته شده از خارج نیست ونمی تواند باشد ؛ بلکه همانند نیاز عمومی انسان ها به مقوله عبادت وخدا پرستی که ریشه در اعماق فطرت وسرشت آنان دارد،عدالت نیز یک نیاز وضرورت روحی وفطری برای تکامل نوع بشر است.
محصول این سخنان این است که ابتدا، دعوت عمومی به عدالت وبازگشت به فطرت عدالت محوری وتبیین میادین مختلف اجرای عدالت ، می بایست به عنوان مهم ترین محور در کارکرد نهادهای تبلیغ دینی تعریف شود تا بتدریج عدالت خواهی وعدالت پیشگی به یک فرهنگ عمومی وروح حاکم بر تمامی ارتباطات انسانی تبدیل شود ؛ بدیهی است که متعاقب این رخداد ، عدالت به یک مطالبه عمومی تبدیل خواهد شد واجرا وتحقق آن در لایه های زندگی اجتماعی نیز سهل و اجتناب ناپذیر خواهد بود.
حجت الاسلام والمسلمین صافی اصفهانی در ادامه با اشاره به لزوم شناخت حقیقت عدالت علوی افزود: وضعیتی که متاسفانه امروز در جامعه ی ما وجود دارد این است که عدالت به یک طبل توخالی تبدیل شده است که هر از چند گاهی بر آن کوبیده می شود وهیاهویی پدید می آید ودیگر هیچ ! امیر مؤمنان عدالت را از خود آغاز نمود؛ او نفس عدالت بود ؛ پیکره ومجسمه عدالت بود؛ او این درس را به همه داد که تا عادل نباشی و روح واندیشه وباور خود را با عدالت عجین نکنی، نمی توانی جامعه عدالت مرام وعدالت محور ایجاد کنی؛ عدالت یک شعار نیست ، یک شعور وباور وعزم است؛ یک چینش از پایین به بالا واز فرد تا جامعه است ؛ نمی توان از جامعه ای که افراد آن در زندگی فردی وشخصی خود از عدالت مایه نگذاشته اند وآنجا هم که دم از عدالت می زنند نگران منافع خویشند وعدالت را تا بدانجا بر می تابند که به منافع زود گذرشان تنه نخورد، انتظار سر تسلیم نهادن در برابر عدالت را داشت؛ در چنین جامعه ای ،عدالت یک آرزوی دست نایافتنی خواهد بود. رمز و راز تاکید بر حاکمیت فقیه عادل در نظام اسلامی نیز دقیقا مبتنی بر همین باور است که این حکومت بدون زعامت فقیه عادل ، قادر به اقامه ی عدالت حقیقی و شکوفایی فرهنگ عدالت در جامعه نخواهد بود.
خلاصه کلام این شد که امیر مؤمنان بیش وپیش از آن که به حاکمیت عدالت اجتماعی پافشاری داشته باشند، به حاکمیت عدالت فردی تاکید داشته اند؛ بدین معنا که تا عدالت فردی اجرا نشود وعدالت به صورت یک فرهنگ در نیاید و هرفردی در اجتماع، عدالت را در لایه های فردی وشخصی زندگی خود به اجرا در نیاورد، هرگز تحقق عدالت در حکومت وسیاست واقتصاد، عملی نخواهد بود.
