رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی، سپس به توضیح آسیبها و مشکلات خانواده از منظر نظریههای خانواده درمانی پرداخت و بخشی از مشکلات خانواده را ناشی از ساختار و نظام خانواده، بخشی را ناشی از مراحل تحول خانواده، بخش دیگر را ناشی از مشکلات ارتباطی دانست و تعدادی از آنها را نیز به مسایل بیرون از خانواده مانند فقر، بیماریمزمن، مهاجرت و… مربوط دانست.
استاد دانشگاه شهید بهشتی تهران در این نشست که با حضور پژوهشگران، مشاوران و فعالان حوزه خانواده برگزار شد، در توضیح مشکلات ساختاری و سیستمی خانواده، به تبیین مشکلات خانواده در نظریه ساختاری مینوچین، پرداخت و با بیان اینکه بین سیستم و زیر سیستم(والدینی، همسری، همشیری) رابطه وجود دارد؛ برخی مشکلات خانواده را، بهم ریختگی مرزها در زیر سیستمها دانست که در آن به جای پیوستگی مرزها، گاهی تداخل و گاهی جدایی اتفاق میافت.
وی درتوضیح تداخل زیر سیستمها، اضافه کرد در زیر سیستمِ همسری که مرز زن و شوهر است، حق ورود و خروج برای فرزندان نیست و آنها تنها در زیر سیستمِ والدینی که مرز رابطهی والدین و فرزندان است میتوانند ورود کنند؛ بنابراین اگر این مرزها مشخص نبوده و بهم ریخته باشد مشکلاتی در خانواده پدید میآید؛ برای نمونه اگر زن و مرد با یکدیگر مشکلاتی داشته باشند، این مشکلات به رابطه و زیرسیستم همسری مربوط بوده و باید در میان خودشان حل شود نه اینکه مشکلات خود را با فرزندان مطرح کرده و آنها را به مرز همسری وارد کنند. اگر مردی زمینه گفتگو با همسر خود را فراهم نکند و برای بیان دیدگاه و سخنان زن، روزانه زمانی را در اختیار او نگذارد و زن مجبور شود درد دلها و ناراحتیهایی را که از شوهر دارد، بجای شوهر به فرزندان منتقل کند، به مرزهای خانواده آسیب رسانده و به رویارویی فرزندان با پدر انجامیده و اجازه ورود فرزندان به مرز همسری داده شده است.
رئیس قطب خانواده دانشگاه شهید بهشتی تهران در همین رابطه به الگوی «حلقوی پیچیده» اُلسن اشاره کرد که وی خانواده سالم را دارای سه بعد پیوستگی، انعطاف پذیری و ارتباط میداند که اختلال به هر کدام از این سه بعد به بروز آسیب در خانواده منتهی میشود. پیوستگی در خانواده بدین معناست که در خانواده سالم باید مرزها به درستی مشخص باشد و همانگونه که کنترل نشدن مرزها در کشور آسیبهای فراوانی همچون ورود مواد مخدر را به همراه دارد، نبودن مرزها در خانواده نیز مشکلات خانوادگی را به همراه دارد.
استاد مظاهری در تبیین بُعد انعطاف پذیری گفت: برخی خانوادهها به راحتی تغییر پذیرند گویا قانونی در آنها وجود ندارد و برخی نیز تغییر ناپذیر و سخت هستند.
وی بُعد ارتباطی اعضای خانواده با یکدیگر را نیز با اهمیت توصیف کرد و اختلال در آن را از آسیبهای بزرگ خانواده برشمرد.
نویسنده کتاب مثلث ایمان، در پایان با بیان اینکه بر اساس آمار، ایران در زمینه «رشد طلاق» نه تعداد آن، در دنیا رتبه نخست را دارد؛ برای حل مشکلات خانوادههای ایرانی، دو راهکار بازگشت به اخلاق و آموزش مهارتها را پیشنهاد داد.
وی در باره راهکار اخلاقی ضمن بیان اینکه در کشورهای دیگر، اخلاق را بیشتر از راه حقوق به زوجین آموزش میدهند، به اهمیت اخلاق در زندگی اشاره کرد و افزود: اگر اخلاق را از خانوادهها بگیریم چیزی از آن باقی نخواهد ماند. در خانواده، نیمی از آن باید «ندیدن» باشد و نیم دیگرش «گذشتن» از آنچه دیده شده است.
وی تاکید کرد که حقوق در باره کف و آخرین راه حلها سخن میگوید و اخلاق از سقف و آسمانها.
وی در باره ضروت آموزش زوجین نیز گفت: همانطوری که برای صدور گواهی نامه رانندگی، کسب مهارت و آموزش اجباری بوده، برای دختر و پسری که قصد ازدواج دارند نیز لازم استٰ گواهینامه مهارت ازدواج تدوین شده و دختر و پسر ملزم شوند پیش از ثبت ازدواج، گواهینامه مهارت ازدواج داشته باشند.
برای مشاهده گزارش تصویری اینجا کلیک کنید.