این کارگاه علمی پژوهشی با حضور خانم دکتر یزدخواستی عضو هیئت علمی گروه روانشناسی و تربیتی دانشگاه اصفهان و جمعی از خانواده پژوهان و مشاوران و مبلغان تخصصی خانواده برگزار شد.
واقعیت درمانی روشی بود که استاد مدعو، برای سامان بخشی به روابط عاطفی و روانی زن و مرد در خانواده از نگاه روانشناسی برگزیده بود. وی با بیان اینکه مفاهیم اساسی واقعیت درمانی در یک نگاه عبارتند از: کنترل درونی و بیرونی، نیازهای اساسی (شامل بقا- عشق و تعلق- قدرت- آزادی و نشاط)، دنیای کیفی و مطلوب (شامل نظام باورها-تجارب دلخواه و مطلوب-افرادی که دوست داریم با آنها در ارتباط باشیم) و رفتار کلی و کامل (شامل رفتار- افکار-احساس-فیزیولوژی)، افزود: درمانگر بهتر است که از زبان تصویری مُراجِع (هر یک از زوجین) و استعاره‌ها و تشبیهاتی که او به کار می‌برد استفاده کند؛ یعنی به آنها توجه کند و خود نیز در قالب همان استعاره‌ها صحبت کند و آنها را گسترش دهد.
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان در ادامه به فرآیند واقعیت درمانی اشاره و ابراز داشتند: به طور کلی هدف مشاوره در واقعیت درمانی این است که مراجعه کننده به یک ارزشیابی دقیق از انتخاب‌های حال حاضر خود دست بزند و تصمیم جدی برای روی آوردن به انتخاب‌های مؤثرتر و سازنده‌تر اتخاذ نماید؛ انتخاب‌هایی که به شکل سالم و متناسب با زندگی اجتماعی فرد، بتواند به ارضای نیازهای اساسی او منجر شود. فرآیندچهارگانه واقعیت درمانی که با نماد WDEP شناخته می‌شود به چهار فرآیند جداگانه اشاره ندارد بلکه به چهار مرحله به هم پیوسته اشاره دارد که هر یک از آنها مجموعه‌ای از تکنیک‌ها و مهارت‌ها را شامل می‌شود.
به طور کلی در مرحلة W ((Wants درمانگر باید به دنبال ارزیابی و کشف خواسته‌ها، سطح تعهد و ادراک مراجعه کننده باشد. در این مرحله باید دقیقاً مؤلفه‌های دنیای کیفی و مطلوب هر یک از زوجین، شناسایی شود. دنیای کیفی می‌تواند شامل مؤلفه های بسیار متنوعی باشد، اما معمولاً کشف سه مؤلفه در دنیای کیفی مراجعه کننده، بسیار اساسی است: 1- روابط 2- داشته‌ها و دارایی‌های ارزشمند 3- باورها و عقاید هسته‌ای و اساسی.
در مرحله D (Doing/Direction) پرسیدن در مورد جهت گیری کلی مراجعه کننده است. به طور خلاصه کارهایی که باید در مرحله D انجام شود عبارتند از: شناسایی جهت و مسیر کلی انتخاب‌های حال حاضر مراجعه کننده، اعمال خاص او در حال حاضر، خود گویی های غیر مؤثر و خود گویی های مؤثر مراجعه کننده در حال حاضر، مرتبط کردن احساسات با اعمال، و بررسی پیامدهای رفتارهای موثر و غیر موثر بر فیزیولوژی (یعنی بررسی بُعد فیزیولوژی در هر یک از رفتارهای کلی مؤثر و غیر مؤثر).
در مرحله E ((Evaluation درمانگر از مراجع می‌خواهد که از توصیف صرف (که ویژگی دو مرحلة قبل بود) فراتر رود و این بار به قضاوت در مورد رفتار کلی حال حاضر خود بپردازد؛ قضاوت در مورد اینکه آیا زندگی حال حاضر آنها در همان مسیری است که آنها دوست دارند باشد؟ آیا آنچه که آنها می‌خواهند واقع بینانه و کمک کننده به آنها است ؟ آیا رفتارهای حال حاضر آنها ایشان را به خواسته‌هایشان می‌رساند؟ و…
فرآیند ارزشیابی باید از یک سو متمرکز بر فعالیت‌های جاری، خواسته‌ها، ادراکات و تعهدات باشد و از سوی دیگر متمرکز بر برنامه‌هایی که برای آینده تنظیم می‌گردد، تمرکز کند.
استاد مدعو برای هر مرحله سؤالاتی را مطرح کردند که باید از زوجین پرسیده شود تا مشاور در هر مرحله به واقعیت مشکل زوجین دست یابد، و آنان را به انتخاب بهتر راهنمایی سازد. (تبیین مرحله p به زمان دیگری واگذار شد).
