وی ادامه داد: طی چهل سال اخیر با همه فراز و فرودها نخستین مرحله از این خودسازی و نظام پردازی انجام شده و اکنون آغاز گام دوم انقلاب است و تمدن سازی انقلاب اسلامی از همان زمان پیروزی انقلاب اسلامی آغاز شده است.
حجت الاسلام ملک زاده نظام سازی اسلامی را پیش نیاز تحقق تمدن اسلامی برشمرد و اظهار کرد: تحقق بیرونی نظام کلان اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی بر اساس مکتب و مبانی اندیشه‌ای و عقیدتی خاص در یک قلمرو سرزمینی را می‌توانیم تمدن بنامیم و برای تمدن سازی نیازمند این هستیم که نظام‌های خرد ساخته و در مجموع نظام کلان ساخته شود و این نظام تحقق بیرونی پیدا کند و آنگاه ما می‌توانیم بگوییم تمدن ساخته شده است.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم ادامه داد: نظام به معنای مجموعه‌ای از اجزا و عناصر مرتبط است که برای دستیابی به اهدافی مشخص و معین به صورت هم افزا عمل می‌کنند، چنین مجموعه ای را ساختار هم می توان نامید، سیستم و نظام در همه عرصه‌ها وجود دارد و هر سیستمی یک هدف مشخصی را دنبال می‌کند.
وی نظام اجتماعی را الگوی منسجم، هماهنگ، منظم و بهم پیوسته از باورها و ارزشها برای سامان بخشی به بعدی از ابعاد زندگی اجتماعی برای دستیابی به هدفی مشخص دانست و تصریح کرد: نظام سازی یعنی ایجاد چنین مجموعه ای و اگر بتوانیم چنین مجموعه‌ای را تشکیل دهیم می توانیم بگوییم نظام سازی یا ساختار سازی انجام شده است، جوهره نظام روابط منظم میان اجزا است، یعنی یک الگو خاص و منظمی در این مجموعه وجود داشته باشد.
حجت الاسلام ملک زاده خاطرنشان کرد: جوهره هر نظام و ساختاری روابط منظم میان اعضا است و اگر این روابط منظم از بین برود نظام و ساختار دچار فروپاشی خواهد شد، ارکان نظام نخست اجزا و عناصر است، سپس ارتباط میان این اجزا و عناصر، نظم و تنظیم این اجزا و عناصر و هدف مشترک است، بر این اساس نظام سازی عبارت است از چنین طراحی و الگویی که نظم و ارتباط ایجاد می‌کند میان عناصر مختلف برای دستیابی به یک هدف مشخص.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با بیان اینکه در مسأله نظام سازی در عرصه علمی با یک طرح و الگو مواجه هستیم که مسائل مختلف مربوط به اجزا و عناصر در آن ترسیم شده است، اظهار کرد: نظام در مقام تحقق بیرونی و عملیاتی شدن عبارت است از وجود خارجی چنین مجموعه‌ای از اجزا و عناصر مرتبط که برای دستیابی به برآیندی مشخص به صورت منظم و هم افزا عمل می‌کنند.
وی در ادامه عنوان کرد: اگر همان چیزی که روی کاغذ می‌آوریم و طرحی که داشتیم را توانستیم در خارج هم ایجاد کنیم، یعنی آن مجموعه منظم از اجزا و عناصر را در خارج مشاهده کردیم، به نظام سازی و ایجاد ساختار دست پیدا کرده ایم و شاهد تحقق عینی و بیرونی نظام هستیم.
حجت الاسلام ملک زاده نظام سازی را دارای دو بعد علمی و تحقق بیرونی توصیف کرد و گفت: نظام سازی در بحث علمی یعنی طراحی الگوی مجموعه‌ای با آن تعاریفی که گفته شد، آن چیزی که در حوزه‌های علمیه به صورت خاص به دنبال آن هستیم همین است که بتوانیم به لحاظ تئوری و علمی چنین الگویی را برای نظام سازی طراحی کنیم، در حوزه های مختلف به دنبال دستیابی به این الگو هستیم و تلاش می کنیم تا روابط اجزا و عناصر به درستی مشخص شود.
وی در ادامه با اشاره به بخش عملیاتی و بیرونی نظام سازی، بیان کرد: اگر ما بعد از آن که الگو نظام سازی را طراحی کردیم در مقام عینیت خارجی و فضای بیرونی بتوانیم ارتباط میان اعضا و عناصر را برقرار کنیم و سلسله و مراتب و روابط عرضی و طولی میان اجزا را برقرار کنیم و بتوانیم آنها را در مسیر دسترسی به هدف خاصی فعال کنیم می گوییم به نظام سازی در مقام تحقق بیرونی دست پیدا کرده‌ایم.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در پاسخ به این پرسش که نیاز ما به نظام سازی چیست، گفت: اساسا دین نیامده است صرفا مورد تقدیس قرار بگیرد و در کناری باشد تا به عنوان یک مقوله مقدس مورد توجه باشد، قرآن و اسلام برای تقدس نیامده است بلکه همواره در اسلام و قرآن سخن از تحقق و تجسم و دستیابی به آرمان‌ها، اندیشه‌ها و دیدگاه‌های اسلامی است و قرار است که باورها و ارزشها و دستورات اسلامی در زندگی جاری بشود و افکار و اندیشه‌های دینی در زندگی انسان جاری بشود.
حجت الاسلام ملک زاده با بیان اینکه صرفا با سخنرانی نمی توان یک امری را در جامعه نهادینه کرد، افزود: سخنرانی یک حلقه از حلقات نظام سازی اسلامی است، برای تحقق اسلام در زندگی بشر نیازمند سخنرانی هستیم و یکی از مقدمات ورود اسلام به زندگی بشر آشنایی با آن از طریق روشهای مختلف است که یکی از آنها سخنرانی است اما همه این مسیر با سخنرانی محقق نخواهد شد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: برای تحقق هراندیشه، نظر و نظریه که ناظر به حوزه عمومی و جامعه باشد تا لباس حاکمیت به تن نکند و به نوعی قدرت تولید نکند، یک مفهوم محصور در فضای ذهن است که ما به ازای خارجی نخواهد داشت و تحقق پیدا نمی‌کند.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه برای پوشاندن ردای حاکمیت بر تن هر اندیشه‌ای ضروری‌ترین اقدام این است که آن اندیشه در قالب یک نظام قرار بگیرد، تصریح کرد: در چنین شرایطی می‌توانیم بگوییم نظام سازی صورت گرفته است، این مسأله ضرورت نظام سازی را هم به خوبی مشخص می‌کند.
