عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

عنوان منو

سبک زندگی اسلامی و تقابل آن با دنیای مدرن در خانواده

کرسی آزاداندیشی «سبک زندگی اسلامی و تقابل آن با دنیای مدرن در خانواده» با همکاری دبیرخانه کرسی های آزاداندیشی و نظریه پردازی حوزه علمیه اصفهان و مدرسه علمیه الزهرا مرضیه سلام الله علیها خواهران برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان حجت الاسلام و المسلمین علیرضا ناجی استاد حوزه علمیه در این جلسه عنوان کرد: بعد از دوران رنسانس و انقلاب صنعتی، انقلابی در صنعت رخ داد و انقلاب دیگری هم در افکار، عقاید، رفتارها و باورهای مردم افتاد.این انقلابها باعث شد مردم به زندگی به گونة دیگری نگاه کنند ودر رفتار و منش آنها تغییراتی حاصل شود.

وی با بیان این که این تغییرات ابتدا در اروپا  و به تدریج در تمام دنیا فراگیر شد، اظهار داشت: اکنون دنیا به گونه ای است که ما ناگزیریم در دنیایی که کاملاً تحث تأثیر این تغییرات قرار گرفته زندگی کنیم.

حجت الاسلام و المسلمین ناجی با اشاره به این که در دین اسلام شاهد ضوابط و قرار دادهایی کامل جهت زندگی و به تعبیری شاهد ارائه الگوی سبک زندگی هستیم، گفت: سبک زندگی مجموعه ای از طرز تلقی ها، ارزش ها، رفتار ها، سلیقه ها (در هر چیزی ممکن است در پوشش باشد در نوع نگاه در نوع سلام و احوالپرسی، در چیدمان منزل ما، در نحوه رانندگی ما) است. بعضی از آثار سبک زندگی بازگشت به نوع فکر ما دارد.

وی در این بخش از صحبت خود به سخن مقام معظم رهبری استناد کرد که فرمودند: « نظریه پردازهای غربی تلاششان در این راستاست که ما در ایران آن طوری دنیا را ببینیم که آن غربی دنیا را می بیند آنوقت دیگر نیازی نیست غربیها اینجا نیرو پیاده کنند، خود ما نیروی آنها خواهیم شد.»

استاد حوزه علمیه اصفهان تصریح کرد: سبک زندگی اسلامی بحث جدیدی نیست که مثلاً بگوییم از قرن بیستم مطرح شده است، چرا که یکی از منابع اصلی ما در اسلام، سنت و سیره معصومین علیهم السلام است.

وی از وجود کتب فراوان نگاشته شده پیرامون سبک زندگی اهلبیت علیهم السلام خبر داد و گفت: آن چه الآن در دنیا تحت عنوان life style مطرح است، نوع جدیدی از استعمار و رخنه بر افکار جهانی است که عالم را به نحو جدیدی مستعمره خود کند.

حجت الاسلام و المسلمین ناجی افزود: وقتی به مؤلفه های مدرنیته دقت کنید خواهید دید هیچ مسلمانی معتقد به مدرنیته نیست، و از مؤلفه های مدرنیته عقل گرایی سکولار و فرد گرایی و توجه به ارزش های فردی انسان و به اصطلاح امروزی اومانیسم یعنی از خدا محوری به سمت انسان محوری حرکت کردن است.

وی ادامه داد: اکثر معتقدین به مدرنیته، پوزتویست هایی هستند که اعتقاد آن ها تنها بر اساس مشاهده و حس شکل گرفته و اعتقادی به ماوراء محسوسات ندارند.

مدیر اجرایی کرسی های آزاداندیشی و نظریه پردازی حوزه علیمه اصفهان مؤلفه سوم و چهارم مدرنیته را عینی گرایی مادی و اندیشه پیشرفت دانست و گفت: همه ما معتقدیم بین سبک زندگی اسلامی و مدرن تضاد هست حال این تضادها در چه زمینه هایی است؟

وی با تصریح به این که هویت زن و مرد در زندگی مدرن تغییر کرده، افزود: اصلی ترین نقطه ای که غرب هدف قرار داده است این است که هویت مردانه و هویت زنانه از بین برود.

حجت الاسلام و المسلمین ناجی تأکید کرد: یکی از تضادها ،در حیطة زن و خانواده است، با این توضیح که در دنیای مدرن مفهومی نامناسب از اشتغال و استقلال زن در حال ارائه است و به تعبیری آن تصویری که خداوند متعال از یک زن اصیل بیان فرموده باآن تصویری که در دنیای غرب (منتها نه غرب جغرافیایی، الآن ژاپن هم غرب است، اینجا صحبت از تفکّر غربی است) در حال ارائه است متفاوت است .نتیجتا وقتی این اتفاق افتاد خانواده متلاشی می شود.

وی با توجه به این نکته که قوام خانواده به زن است، گفت: وقتی استقلال و اشتغال زن بیرون از منزل تصویر شود، قوام خانوده از بین خواهد رفت.

استاد حوزه علمیه اصفهان خطا در الگو گیری را از دیگر تضاد های سبک زندگی اسلامی و مدرن معرفی کرد و گفت:  الگوهایی که دنیای مدرن به ما ارائه  می دهد، بَت مَن(Batman)، مرد عنکبوتی(Spider Man) و این اواخر کماندار(arrow) است.

وی تصریح کرد: دنیای غرب در ارائه سبک زندگی مدرن خیلی تلاش می کند خود را الگو نشان دهد و مسلمانان و مسیحیان معتقد را انسان هایی دور افتاده، عقب افتاده، کم فهم، دور از تکنولوژی نشان دهد. در مدرنیته زن دارای جایگاه پستی است و در معرض تحقیر قرار دارد. همچنین در دنیای مدرن امنیت جایگاهی ندارد.

حجت الاسلام و المسلمین ناجی با بیان این که دورانی که الآن در آن قرار داریم معروف به دوران پسامدرن است، عنوان کرد: این مسأله به این معنی است که حتی کسانی که معتقد به مدرنیته بودند، اکنون از نظر خود در حال بازگشتند.

وی در بخش دیگری از صحبت های خود به تضادهای دیگری بین سبک زندگی اسلامی و مدرن اشاره کرد و گفت: تسلیم شدن و فرو رفتن در مصرف گرایی و تغییر در سبک ساده زیستی، تضاد دیگری است که نه تنها در مقابله  با سبک زندگی اسلامی، بلکه مسیحیان و یهودیان متدین هم، سبک زندگی  ساده ای دارا هستند وساده زیستی جزء اصول زندگیشان است. ولی اکنون در دنیای مدرن و تقابل با دین تمامی این اصول مورد هجمه قرار گرفته است.

استاد حوزه علمیه اصفهان در ادامه اشاره ای به دورة رنسانس داشت و افزود:‌ هم زمان با انقلاب صنعتی،  انقلابی هم در حوزة تفکر اتفاق افتاد و آن جریان مخالفت با کلیسا و مخالفت با کشیش هایی بود که رفتارهای انزوا گرانه و رفتارهای تحکّمی داشتند و مدل رفتاری آنها مدل «والد-فرزندی» بود و از موضع بالا به مردم نگاه می کردند. شاید یکی از دلایل اصلی عبور از دین در قالب مدرنیته، اشتباهات متدینین بوده است و لذا می توان گفت اصل مدرنیته جنگ با کلیسا و جنگ با دین و حتی در لایه هایی جنگ با خداست.نهایتا مدرنیته از خدا محوری به سمت انسان محوری سوق پیدا کرد.

حجت الاسلام و المسلمین ناجی  مدرنیته را دارای محورهای قابل توجّهی معرفی کرد و گفت: یکی از آن ها پیشرفت و دیگری عقلانیت است، البته مدرنیته می‌گوید عقلانیت محض و این در حالی بود که کشیشان به کل عقلانیت را کنار گذاشته بودند. اکنون اگر سراغ یک کشیش کاتولیک معتقد بروید و از او بخواهید تثلیث را مستدلاً بیان کند شما را از چنین سوالاتی نهی کرده و می گوید جزء اسرار است. این یعنی مبارزه با عقلانیت.

وی با تأکید به این که مدرنیته عقل گراست، افزود: اینجا روشن می شود که مدرنیته و دنیای مدرن مؤلفه های مثبتی هم دارد و تمامی مؤلفه های دنیای مدرن، مؤلفه های منفی نیست. حال اگر ما بخواهیم گزاره های اصلی سبک زندگی اسلامی را بیان کنیم و بعد آنها را کنار مولفه های مدرنیته بگذاریم خواهیم دید در برخی موارد ارتباطی بین این محورها موجود است.

این کارشناس اخلاق و تربیت اسلامی، اوّلین مبنای اصلی در سبک زندگی اسلامی را در «کمال انسان و مقصد عالی حیات قرب به خدا» معرفی کرد و اظهار داشت: قرب به خدا در سایه اطاعت و عبودیت و تقوا حاصل می شود . به طوری که هدف قرب به خدا یک انضباط رفتاری در خوراک، پوشاک و تمامی حرکات و سکناتش ایجاد می نماید.

وی دومین مبنا در سبک زندگی اسلامی را ارتباط آداب و توحید با یکدیگر بیان کرد و گفت: این جا باید گفت ادب الهی به معنای انجام عمل برهیئت توحید است.

حجت الاسلام و المسلمین ناجی به سومین مبنا در سبک زندگی اسلامی اشاره کرد و عنوان کرد: تأثیر جهان شناسی در آداب و سبک زندگی است که نوع نگاه به جهان در انتخاب سبک زندگی ما اثر دارد.

وی افزود: یکی دنیا را محل گذر می بیند و دیگری دنیا را هدف غایی. دنیای مدرن، دنیایی است که بر اساس هدف قرار دادن دنیا بنا شده است ولی سبک زندگی اسلامی سیری است که بر اساس ابزاری قرار دادن دنیا نهادینه شده است.

استاد حوزه علمیه اصفهان تصریح کرد: ابزارهایی که دنیای مدرن در اختیار ما قرار می دهد، ابزارهایی برای رسیدن به دنیاست البته دنیایی که هدف است، حال اگر ما از آن ابزارهایی که دنیای مدرن در اختیار ما قرار داده است بتوانیم در راستای عبور از دنیا و به تعبیری ابزاری برای رسیدن به کمال استفاده کنیم، ایرادی ندارد. اینجا باید گفت آرمان انسان دینی، زندگی در زمین برای رسیدن به آسمان است.

وی از تأثیر متقابل ظاهر و باطن در یکدیگر در سبک زندگی اسلامی به عنوان چهارمین مبنا خبر داد و گفت: انسان به همان گونه ای که رفتار می کند کم کم معتقد می شود و از طرفی دیگر «از کوزه همان تراود که در اوست» یعنی رفتارها هم برون داد اعتقادات انسانهایند.

مدیر اجرایی کرسی های آزاداندیشی و نظریه پردازی حوزه علیمه اصفهان در مقام نتیجه گیری بر اساس تعریف بیان شده از سبک زندگی اسلامی و دنیای مدرن، گفت: در مواجهه با دنیای مدرن بگوییم، جواب ما «آری» یا «نه» نیست، بلکه جواب ما «آری»  و «نه» هست.

وی توضیح داد: یعنی جایی می پذیریم که مدرنیته می تواند به ما کمک کند و در جایی محکم «نه» می گوییم، چرا که در مواضعی مدرنیته، ما را کاملاً از تمامی اعتقاداتمان و آنچه خداوند ما را بر آن قرار داده، دور می کند.

حجت الاسلام و المسلمین ناجی با بیان این که اوّلین مواجهه ما مسلمانان با مدرنیته با جنگ و خونریزی و غارت و ناوهای جنگی غربیها و استعمار و دزدی منابع ما بوده است، تصریح کرد: این چنین نیست که مدرنیته برای ما ساحت خوشی از ابتدا ایجاد کرده باشد ولی امکانات و ابزاری در اختیار ما قرار داده است که بایستی با احتیاط از آن ها استفاده کنیم، چرا که ذات آن ابزار ساخته شده جهت رسیدن به دنیاست حال اگر ما بتوانیم از هر کدام ابزارهای دنیای مدرن در راستای رسیدن به مبانی سبک زندگی اسلامی استفاده کنیم، قابل تأمل است.

وی گفت: این جا یک بحث مبنایی مطرح است که وقتی ما در مورد یک اعتقاد صحبت می کنیم بایستی ذاتیات آن از عرضیاتش جدا شود تا ماهیت و تعریف واقعی آن روشن شود. در تعریف منطقی و ارسطویی بایستی جنس و فصل مشخص شود. ولی امروزه تعبیر جدیدی که برای تعریف ارائه شده است، جدا کردن عوارض و رسیدن به ذاتیات است. آنچه مسلم است ذاتیات مدرنیته، ذاتیاتی صدر در صد غربی است ذاتیات مدرنیته برای به دنیا رسیدن وضع شده است. ولی ذاتی اسلام عبودیت و اطاعت است. بایستی این دو از یکدیگر تفکیک شود.

استاد حوزه علمیه اصفهان به عنوان فصل الخطاب اشاره ای به گوشه ای از بیانات مقام معظم رهبری کرد که ایشان می فرمایند: «برای ساختن تمدن نوین اسلامی به شدت باید از تقلید بپرهیزید، تقلید از آن کسانی که سعی دارند روشهای یک زندگی و سبک و سلوک زندگی را به ملت ها تحمیل کنند. امروز مظهر کامل و تنها مظهر این زور گویی جمعی، تمدن غربی است. نه اینکه ما بنای دشمنی و ستیزه گری با غرب داشته باشیم، این حرف ناشی از بررسی است. ستیزه گری و دشمنی احساساتی نیست. بعضی به مجرد این که اسم غرب و تمدن غرب و شیوه های غرب و توطئه غرب و دشمنی غرب می آید حمل می کنند بر غرب ستیزی. آقا شماها با غرب دشمنید. نه، ما با غرب پدرکشتگی آن چنانی نداریم، غرض نداریم. این حرف بررسی شده است.»

وی تصریح داشت: حرفی که ما داریم این است که غرب می گوید تو باید برده من باشی و هر ابزاری از دنیای مدرن که من را برده آن انسان ثروتمند، قدرتمند، مافیای قدرت و ثروت کند در اختیار ما قرار میدهد.نه اینکه ابزار استقلال و خودکفایی را در اختیارما بگذارد.

مدیر اجرایی کرسی های آزاداندیشی و نظریه پردازی حوزه علیمه اصفهان با تأکید به سخنان مقام معظم رهبری که این قدر تأکید بر اکتفا به منابع خودی و مدیریت جهادی می کنند، افزود: باید توجه داشت که دنیای مدرن، یعنی اکتفا به منابع مستکبری که، منابع خودش را با استعمار مملکت ما، از خود ما گرفته است و این چقدر ظالمانه است؟!

وی در پایان صحبت های خود اظهار داشت: مدیریت جهادی، یعنی منابعت را برای خودت نگه دار و با ساده زیستی و فاصله گرفتن از امکانات، خودت را بساز و منابع خودی را قدرت ببخش و بر پای خود بایست.


مطالب مرتبط

نظرات

دیدگاه های ارسال شده پس از تایید منتشر خواهند شد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *