به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، حجت الاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رییس قطب تعمیق باورهای دینی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در جلسه هم اندیشی مبانی و شیوه های تربیت دینی کودک و نوجوان که به همت اداره کل فرهنگی و تبلیغی دفترتبلیغات اسلامی اصفهان با حضور مدیران مراکز و نهادهای فرهنگی تعمیق باورهای دینی برگزار شد با اشاره به طراحی نظام برنامه راهبردی مسأله محور در دفتر تبلیغات اسلامی، گفت: از آنجایی که دفتر تبلیغات اسلامی ظرفیت های خوبی در آموزش و پژوهش دارد و بخش بزرگی از پشتیبانی حوزه فرهنگ و تبلیغ کشور را بر عهده دارد، با رویکرد جدید دفتر و بر اساس دستور رهبر معظم انقلاب، بنا بر مسأله محوری قرار گرفته است.
وی ادامه داد: یکی از موارد مهم در این زمینه، بحث ایمان دینی و آفت هایی است که آن را تهدید می کند که به همین دلیل، قطب تعمیق باورهای دینی و مبارزه با فرق انحرافی در دفتر تبلیغات ایجاد شد و کارگاه ها مختلفی در این حوزه برگزار شد و یک مجمع از متخصصین و اتاق های فکر متعدد در این حوزه شکل گرفته است.
شناسایی 6 بخش از فرق انحرافی در کشور/ تشکیل میزهای تخصصی در حوزه باورهای دینی و سبک زندگی در دفتر تبلیغات
حجت الاسلام والمسلمین سبحانی افزود: البته قطب های دیگری هم در حوزه اخلاق و سبک زندگی، نظام سیاسی اسلام و چالش های نظام اسلامی و امثال آن هم در دفتر تبلیغات ایجاد شده اند و میزهای تخصصی در این موارد شکل گرفته اند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه 6 بخش از حوزه فرق انحرافی در کشور شناسایی شده است، اظهار داشت: برای هر کدام از این 6 بخش، تیم متخصص اتاق فکر در حال فعالیت است و امروز یک پایگاه در کشور برای پاسخگویی به این مسائل و معضلات وجود دارد که مسائل مختلف از سوی دستگاه های ذیربط به این پایگاه منتقل می شود و مورد بررسی قرار می گیرد.
ریشه آسیب های اجتماعی و سبک زندگی در باورها و اعتقادات مردم است/ آسیب پذیری جامعه در بعد باورها و بینش ها
وی ریشه بسیاری از آسیب های اجتماعی و حوزه اخلاق فردی و سبک زندگی در ایران را در باورهای مردم دانست و ابراز داشت: در این زمینه تحقیقات ملی میدانی از سوی دستگاه های مختلف در کشور شروع شده است و و نتایج نشان می دهد که جامعه ما از بعد باور و بینش هم آسیب پذیر و هم آسیب دیده است.
حجت الاسلام والمسلمین سبحانی افزود: همه این ها در حالی است که در دهه های گذشته حجم قابل توجهی از کار در زمینه باورهای دینی هم به صورت رسمی و هم غیر رسمی در کشور انجام شده است و امروز هم انجام می شود که بسیاری از این فعالیت ها با پشتکار و نگاه جهادی انجام می شود و قطعاً آثار و فوایدی هم در جامعه دارد و اگر بخواهیم بگوییم کاری در زمینه باورها و اعتثادات مردم صورت نگرفته است، بی انصافی است.
غفلت از هدف گیری بینش و باورهای مخاطب در برنامه های فرهنگی و تبلیغی کشور
رییس قطب تعمیق باورهای دینی تصریح کرد: از دیدگاه قرآن کریم و معارف اهل بیت(ع) هم پایه شخصیت دینی بر محور ایمان واقعی است و به میزانی که این استواری و استحکام در حوزه بینش و باور انسان باشد، سایر وجوه انسان هم قابل اصلاح خواهد بود.
وی اظهار داشت: باید ببینیم که فعالیت های دینی و اعتقادی در جامعه تا چه حد مربوط به حوزه رفتاری و شخصیت است و چقدر به عواطف و انگیزه ها می پردازد و تا چه اندازه نگرش ها و بینش ها و بنیادهایی که اساس هویت دینی انسان را می سازد، هدف گرفته است.
حجت الاسلام والمسلمین سبحانی افزود: در یک نگاه خیلی سطحی و با یک مقایسه کوچک تقریباً می توان گفت آنچه در کشور تحت عنوان برنامه های تبلیغی و دینی و فرهنگی انجام می شود، متوجه بینش ها و نگرش ها و هویت دینی و زیرساخت های شخصیتی افراد نیست و حتی اگر در ابتدا هم هدف تعمیق باورها بوده است، اما به مرور به سمت شعائر دینی رفته است و حوزه عواطف دینی را هدف قرار داده است و به حوزه تنظیم رفتارهای اخلاقی و شرعی مخاطبان رفته است و یا فضاسازی اجتماعی و محیطی در حوزه دین را فرا گرفته است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اظهار داشت: اولین سؤالی که باید از عزیزان در میدان کار فرهنگی و تبلیغی بپرسیم این است که آیا این تحلیل را قبول دارند یا خیر و سؤال دوم که باید از خودمان بپرسیم این است که اگر این تحلیل درست باشد، راه حل چیست و باید چه بکنیم.
حوزه باورهای دینی محدود به حیطه آکادمیک نیست/ عقب ماندگی در بازخوانی تجارب کار میدانی در تدوین تئوری ها
وی تصریح کرد: تجربه به ما نشان داده است که حوزه باورهای دینی و فرق انحرافی محدود به حیطه آکادمیک نیست و متأسفانه فرق و مذاهب انحرافی توانسته اند کار اعتقادی و باورها را در مواجهه با مخاطب و به صورت میدانی، طراحی و پیگیری کنند و ما هم مدتی است که به این حوزه وارد شده ایم و کارهایی در این زمینه صورت گرفته است و تجربه های خوبی در این مدت در حوزه کار اعتقادی در آموزش و پرورش و رسانه و هنر به دست آمده است.
حجت الاسلام والمسلمین سبحانی ابراز داشت: سؤال مهم این است که چگونه می توان به الگوها، مدل ها، ابزارها و رویکردهای کاربردی و مشخص در مورد تربیت اعتقادی رسید و آیا همین راه های موجود کافی هستند و یا اینکه راه های جدیدی هم وجود دارند که باید به آن ها برسیم.
رییس قطب تعمیق باورهای دینی ادامه داد: امروز بیش از آن که در حوزه علمیه و دانشگاه به کار تحقیق در این زمینه بپردازیم، باید ببینیم که در تجربه فعالیت های محیطی ما چه اتفاقاتی افتاده و کنش گران و مربیان خلاق صحنه عمل ما در همه بخش ها به چه تجربه ای رسیدند و امروز به تجربه خوانی بپردازیم و از این دریچه به تئوری برسیم و نه اینکه از تئوری به عمل برسیم.
لزوم استخراج و به کارگیری تجربه های میدانی کار اعتقادی
وی ابراز داشت: اغلب مدل های تربیتی که در دنیا وجود دارد و ما هم اجرا می کنیم، مدل های آموزشگاهی یا آزمایشگاهی هستند و بعضاً مدل های علمی هستند که تعمیم داده شده اند و مهمترین کار امروز ما این است که تجربه های میدانی کار اعتقادی در محیط های مختلف را استخراج کنیم.
حجت الاسلام والمسلمین سبحانی بیان داشت: اگر محققی پژوهش خوبی در این زمینه دارد باید آن را بگیریم و در اختیار نهادهای آموزشی و تربیتی قرار دهیم و اگر تجربه خوبی در این زمینه وجود دارد، آن را بازخوانی کنیم و به زبان مناسب در اختیار افراد بگذاریم تا این فرایند اعتقادی با سرعت گسترش پیدا کند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی افزود: سؤال سوم این است که آیا خود شما در مطالعات و کار عملی و تجارب خود آیا به ایده ها و نظریه ها و الگوها درسطوح مختلف رسیده اید که بتوان آن را به افراد و مجموعه های دیگر ارائه داد و آیا در تجربه معنوی شما چنین ذخیره ارزشمندی وجود دارد که بشود به آن مراجعه کرد که بتوان یک تیم علمی بالای سر آن قرار داد و این تجربه را به دیگرا ارائه کرد یا خیر که البته ممکن است هر کدام از عزیزان به یک بخش از سؤال بپردازند و فعلاً هم هدف ایجاد یک طوفان فکری است.
سمینار برترین تجارب کار اعتقادی در مشهد مقدس؛ مقدمه ای برای شروع کلان پروژه تربیت ایمانی نسل جدید
وی ابراز داشت: می خواهیم از جمعی از مؤسساتی که این تجربه ها را دارند و به علاوه مجموعه هایی که در مشهد و قم داریم دعوت کنیم و قرار است تا سمینار فشرده چند روزه را با این موضوع با حضور برترین ها و همه افراد و دستگاه هایی که می توانند در این موضوع مشارکت کنند در تابستان در مشهد مقدس برگزار کنیم تا افراد و نهادها با یکدیگر آشنا شوند و پایه اولیه ای برای شروع این کلان پروژه تربیت ایمانی نسل جدید تشکیل دهیم.
حجت الاسلام والمسلمین سبحانی اظهار داشت: بنا داریم تا کار اعتقادی را از پایه های پایین تر و از کودکان و نوجوانان شروع کنیم و بر این موضوع تمرکز شده است.
رییس قطب تعمیق باورهای دینی در پایان گفت: این یک میدان اولیه گفتگو است و قرار است تا یک گروه از افراد متخصص به مؤسسات و نهادهایی که تجربه کار اعتقادی و ایده هایی در این زمینه دارند، اعزام شوند و اطلاعات آن ایده را در دبیرخانه «شمیم ایمان» ثبت و ضبط می کنند تا در سمینار مشترک مشهد مقدس ارائه شود.