سه نقل قول در ارتباط با محل دفن حضرت زینب سلام الله علیها
جواد حیدری در گفت و گو با خبرنگار مهر، در ارتباط با این شبهه که با توجه به بازگشت حضرت زینب (س) از شام به مدینه، چرا مزار ایشان در شام قرار گرفته است، اظهار داشت: نکته اول در این ارتباط این است که چگونگی رحلت و محل دفن بدن مطهر حضرت زینب سلام الله علیها روشن نیست و در مورد محل دفن پیکر مطهر آن حضرت سه قول وجود دارد.
وی با بیان اینکه بنا بر نقل اول، قبر حضرت زینب در محلی به نام «راویه» در یک فرسخی دمشق قرار دارد که الان به نام زینبیه معروف است، تاکید کرد: افرد معتقد به این نقل قول بر این عقیده اند که چون در مدینه قحطی و تنگدستی شدیدی به وجود آمد، عبدالله جعفر (شوهر حضرت زینب سلام الله علیها) هرچه داشت، به دیگران بذل و بخشش کرد و از اینکه دیگر چیزی برای کمک و احسان به دیگران نداشت، ناراحت و در رنج بود که همراه حضرت زینب سلام الله علیها از مدینه به شام رفت و در آن جا درگذشت.
دلایل برخی محققان درباره تدفین حضرت زینب سلام الله علیها در قاهره
کارشناس مرکز ملّی پاسخگویی به سوالات دینی با اشاره به اینکه بنا بر نقلی دیگر حضرت زینب سلام الله علیها در قاهره، پایتخت مصر، مدفون است، ابراز داشت: دلیل این اعتقاد این است که بقعه و بارگاه مجللی در همان جا به نام حضرت موجود است؛ افرادی که این قول را قبول دارند بر این باورند که چون حضرت زینب سلام الله علیها در مدینه مردم را علیه حکومت بنی امیه تحریک میکرد، یزید دستور داد که او را از مدینه تبعید نمایند؛ آن حضرت مصر را انتخاب کرد و حاکم مدینه او را همراه عده دیگری از زنان بنی هاشم به مصر فرستاد و وی همان جا از دنیا رفت.
وی با اشاره به اینکه بنا بر نقل قول سوم حضرت زینب سلام الله علیها در قبرستان بقیع در مدینه مدفون است، بیان داشت: افرادی که این قول را باور دارند معتقدند که حضرت پس از ورود به مدینه از شام، همراه اهل بیت علیهم السلام در همان جا زندگی کرد و در سال ۶۲ در مدینه درگذشت.
نقل قولهای محققانی که بر این باورند که حضرت زینب سلام الله علیها در قبرستان بقیع مدفون است
حیدری با اشاره به اینکه محققانی چون سید محسن امین (نویسنده اعیان الشیعه)، محلاتی (نویسنده ریاحین الشریعه) و علامه بیرجندی (نویسنده کبریت احمر) همین دیدگاه اخیر را پذیرفتهاند، تاکید کرد: بنا بر این عقیده قبری که به نام حضرت زینب کبری در شام قرار دارد متعلق به ام کلثوم، همسر مسلم بن عقیل است که بعد از شهادت حضرت مسلم، با عبدالله جعفر ازدواج کرد و یا مربوط به ام کلثوم صغری یا یکی از زنان اهل بیت است که کنیه او ام کلثوم بوده است.
وی اضافه کرد: بنا بر این اعتقاد فردی که در مصر مدفون است نیز زینب دختر یحیی نوه امام سجاد علیه السلام یا دختر حسن بن زید، از نوههای امام مجتبی علیه السلام است.
دیدگاه علامه سید جعفر شهیدی درباره مکان دفن حضرت زینب سلام الله علیها
کارشناس مرکز ملّی پاسخگویی به سوالات دینی با اشاره به دیدگاه دکتر سید جعفر شهیدی از پژوهشگران برجسته فقه و تاریخ اسلام در این ارتباط تاکید کرد: ایشان بر این اعتقاد است که پایان زندگانی شیر زن کربلا روشن نیست؛ مسلم است که حضرت زینب سلام الله علیها پس از بازگشت از شام، مدتی دراز زنده نبود و چنان که مشهور است سال شصت و دوم از هجرت به جوار حق رفته است اما اینکه در کجا، مدینه، دمشق یا قاهره مدفون است مشخص نیست چراکه هر یک از نویسندگان سیره اهل بیت علیهم السلام برای درستی رأی خود، دلیلی و یا دلیلهایی متقن آورده است.
وی اضافه کرد: در هر صورت این زیارتگاهها (شام و مصر) از مصادیق بیوتی است که نام خدا در آنها به بزرگی یاد میشود و دوستداران اهل بیت یا خلوص نیت فراوان، مراتب ارادت خود را به کسی که آن مزار به نام اوست، بیان میدارند و با پیغمبر خود و خانواده او تجدید عهد میکنند.
انوار نورانی وجود حضرت زینب سلام الله علیها روشنی بخش زندگی آزادگان جهان است
حیدری با اشاره به اینکه تفاوتی ندارد که سرانجام سفر زینب سلام الله علیها عقیله بنی هاشم، به دمشق بوده یا مصر، بیان داشت: در واقع تفاوتی ندارد که خورشید کجا غروب کرده است؛ آنچه اهمیت دارد، شعاع آن آفتاب روشنی بخش است که در طول زمان غروب نمیکند و به یقین تا پایان تاریخ همه آزادگان و مسلمانان جهان به او سلام میفرستند.