کارشناس فقه مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی با اشاره به صحبت امام راحل که می‌فرماید «الان هزار و چهارصد سال است با این منبرها، با این روضه‌ها، با این مصیبت‌ها و با این سینه‌زنی‌ها، ما را حفظ کرده‌اند» افزود: آنچه مورد تأیید و سفارش اکید اولیای دین بوده، اصل برگزاری این مراسم، مجالس و عزاداری‌ها است و خود ائمه علیهم السلام در راه اقامه عزای امام حسین علیه السلام می‌کوشیدند.
وی تصریح کرد: درباره شکل و شیوه برگزاری عزای امام حسین علیه السلام در روایات ما شکل خاصی سفارش نشده است، بلکه همه روش‌ها تا زمانی که با دستورات نورانی شرع اسلام مخالف نباشد و موجب ضرر و زیان غیرقابل جبران به عزاداران نشود و همچنین موجب وهن اسلام و مذهب تشیع نشود، مورد تأیید اسلام و ائمه طاهرین علیهم السلام بوده است.
عواطف دینی باید به‌نحوی‌که انگیزه، شور جهاد و شهادت بیافریند
صالحی با اشاره به مصداق قمه‌زنی در عزاداری امام حسین علیه السلام خاطرنشان کرد: با بررسی منابع دینی می‌یابیم که قمه‌زنی از نظر شرعی پایه و مبنای دینی ندارد و صرفاً از روی علاقه شیعیان به حضرت سیدالشهدا علیه السلام انجام می‌گیرد، البته این احساسات و عواطف دینی باید در مسیر صحیح هدایت شود به نحوی‌که انگیزه، شور، جهاد و شهادت بیافریند.
کارشناس فقه مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی اضافه کرد: آنان که حاضرند به خاطر امام حسین علیه السلام خون بدهند بهتر است که خون خویش را به مراکز انتقال خون اهدا کنند یا با تأسیس بانک خون از فداکاران و ایثارگران داوطلب در روز عاشورا خون‌گرفته شود تا از این طریق جان انسان‌های نیازمند نجات یابد گرچه این کار شاید مثل قمه‌زنی برطرف‌کننده حس عاطفی فرد نباشد ولی قطعاً رضایت خداوند و حضرت سید الشهداء علیه السلام و آقا امام زمان عج الله تعالی فرجه الشّریف را بیشتر در پی خواهد داشت.
صالحی ادامه داد: مسئله جواز یا عدم جواز قمه‌زنی از دیرباز مورد اختلاف علما و مراجع تقلید بوده است و همواره عده‌ای از فقها حکم به جواز آن داده و گروهی دیگر آن را جایز ندانسته‌اند.
قمه‌زنی موجب تبلیغات سوء علیه تشیع شده است
کارشناس فقه مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی یادآور شد: از آنجایی‌که قمه زدن و خون از سر جاری کردن در دید برخی از غیرمسلمانان تأثیر سوء داشت و موجب بدبینی و تبلیغات سوء علیه تشیع می‌شد، برخی از علما گذشته ازجمله آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی (ره) به حرمت آن فتوا دادند.
وی در ادامه افزود: البته فقهایی هم که در گذشته قائل به جواز قمه‌زنی بوده‌اند، در صورت داشتن ضرر بدنی آن را جایز نمی‌دانستند، اما امروزه این شیوه عزاداری جدا از اینکه نصّی درباره شعائر بودن آن وجود ندارد، موجب سوء استفاده‌های تبلیغاتی دشمنان اسلام نیز شده است، به‌طوری که با پوشش خبری گسترده‌ای این مراسم را پخش کرده و نتایج اسف‌باری می‌گیرند که موجب وهن اسلام و مذهب در نگاه بینندگان می‌شود.
صالحی در پایان تأکید کرد: حضرت امام خمینی (ره) در پاسخ به استفتایی در این زمینه می‌گوید «در وضع موجود قمه نزنند» و البته مراجع معظم تقلید دیگری ازجمله حضرات آیات عظام خامنه‌ای، سیستانی، بهجت، فاضل، مکارم، شبیری زنجانی، نوری همدانی، سبحانی، مظاهری، جوادی آملی و تبریزی در استفتائاتی که از آنان شده است، انجام این مراسم را در زمان حاضر، جایز ندانسته‌اند.
در ادامه فتاوای برخی مراجع عظام تقلید به‌تفصیل بیان‌شده است:
آیت الله خامنه‌ای: قمه‌زنی علاوه بر اینکه از نظر عرفی از مظاهر حزن و اندوه محسوب نمی‌شود و سابقه‌ای در عصر ائمه (ع) و زمان‌های بعد از آن ندارد و تأییدی هم به شکل خاص یا عام از معصوم (ع) در مورد آن نرسیده است، در زمان حاضر موجب وهن و بدنام شدن مذهب می‌شود بنابراین در هیچ حالتی جایز نیست.
آیت‌الله فاضل لنکرانی: با توجه به گرایشی که نسبت به اسلام و تشیع بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در اکثر نقاط جهان پیداشده و ایران اسلامی به‌عنوان ام‌القرای جهان اسلام شناخته می‌شود و اعمال و رفتار ملت ایران به‌عنوان الگو و بیانگر اسلام مطرح است، لازم است در رابطه با مسائل سوگواری و عزاداری سالار شهیدان حضرت ابی‌عبدالله الحسین (علیه السلام) به‌گونه‌ای عمل شود که موجب گرایش بیشتر و علاقه‌مندی شدیدتر به آن حضرت و هدف مقدس وی گردد. پیدا است در این شرایط مسئله قمه زدن نه‌تنها چنین نقشی ندارد بلکه به علّت عدم قابلیت پذیرش و نداشتن هیچ‌گونه توجیهی نتیجه سوء بر آن مترتّب خواهد شد، لذا لازم است شیعیان علاقه‌مند به مکتب امام حسین (علیه السلام) از آن خودداری کنند و چنانچه در این مورد نذری وجود داشته باشد، نذر، واجد شرایط صحت و انعقاد نیست.
آیت‌الله شبیری زنجانی: در عزاداری و سایر مراسم مذهبی باید شئون اسلامی کاملاً رعایت شود و از انجام کارهایی که موجب وهن مذهب باشد یا خطر مفاسد اجتماعی را در پی داشته باشد جداً خودداری گردد، لذا از عزاداری به شکل ذکرشده باید اجتناب کرد.
آیت‌الله مکارم شیرازی: عزاداری خامس آل عبا (علیهم السلام) از مهم‌ترین شعائر دینی، و رمز بقاء تشیع است، و باید هر چه باشکوه‌تر برگزار شود، شکی نیست کسانی که قمه می‌زنند به خاطر احساسات مذهبی و عشق به امام حسین (ع) است ولی باید توجه داشت این کار در حال حاضر خسارات بسیاری بر ما وارد کرده و دشمنان به‌وسیله آن سعی دارند شیعه را در جهان، منفور کنند. بنابراین در این زمان لازم است از این کار خودداری نمایند. به‌طورکلی، آسیب رساندن به بدن و آنچه سبب وهن مذهب باشد جایز نیست، خواه از طریق قمه‌زنی باشد یا زنجیرهای تیغ‌دار. بجای این کار، خون خود را به مراکز اهداء خون دهند و ما برای همه آن‌ها دعا می‌کنیم.
آیت‌الله سیستانی: باید از کارهایی که عزاداری را خدشه‌دار می‌کند اجتناب شود.
آیت‌الله جوادی آملی: چیزی که مایه وهن اسلام و مایه هتک حرمت عزاداری است جایز نیست، انتظار می‌رود از قمه‌زنی و مانند آن پرهیز شود.
آیت‌الله نوری همدانی: عزاداران محترم و متعهد به‌جای اینکه قمه را بر فرق خود بکوبند در فکر آن باشند قمه را بر سر دشمنان اسلام که اراضی آنان را اشغال و در فکر تضعیف آنان می‌باشند و منابع آنان را غارت و بالاخره هرروزی با ترفند جدیدی حیات اسلامی آن‌ها را به مخاطره می‌اندازند بکوبند.
آیت‌الله جعفر سبحانی: عزاداری حضرت سیدالشهدا (علیه السلام) پشتوانه بقای اسلام و تثبیت تشیع است، ازاین‌جهت باید به نحوی برگزار شود که اولاً تمام ضوابط شرعی در آن رعایت شود، ثانیاً موجب جذب و گرایش دیگران به راه حسین‌بن‌علی (ع) شود، بنابراین از هر نوع ابزار و ادواتی که مایه خونریزی می‌شود، خودداری کنید.
آیت‌الله بهجت (ره): ازهر عملی که باعث وهن به تشیع می‌شود باید پرهیز کرد.
