به گزارش روابط عمومی دفتر تبیلغات اسلامی اصفهان، حجت‌الاسلام و المسلمین محمد قطبی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان در جمع روحانیون و مبلغان اردوهای راهیان نور دانش‌آموزی اظهار کرد: در اردوهای راهیان نور به عنوان یک روحانی و طلبه همراه گروهی از نوجوانان به سَمت مقصدی ارزشمند و معنوی سفر می‌کنید که مجموع این شرایط، اقتضای جدیدی را در امر تبلیغ دین به وجود می‌آورد و با فضای کلاس درس، مسجد و حتی اردوهای تفریحی و زیارتی دانش‌آموزی متفاوت است. زمانی می‌توانیم بگوییم مبلّغ خوبی هستیم که برنامه‌های تبلیغی را به نسبت اقتضا و متناسب با شرایط، تنظیم کنیم که در این صورت، تبلیغ تأثیر زیادی به دنبال دارد.

وی افزود: یک استراتژی چهارگانه وجود دارد که دربرگیرنده نکات اصلی شرایطی است که در آن قرار می‌گیرید و سرحلقه‌ای که مقوم و هم‌پیوند این چهار گام محسوب می‌شود.

حجت‌الاسلام قطبی تصریح کرد: تصویر ذهنی ما نباید این باشد که کاری در حال انجام است و ما باید در کنار آن، فعالیت فرهنگی انجام دهیم، بلکه باید توجّه داشته باشیم که کل اردوی راهیان نور از آغاز تا پایان یک فعالیت فرهنگی است. وقتی با این نگاه وارد شویم، استراتژی و زاویه دید ما نیز در آن فضا و متن متفاوت می‌شود و استراتژی چهارگانه‌ای که نام بردیم، خود به خود اتفاق می‌افتد.

وی با بیان اینکه گام اول، توجّه دادن دانش‌آموزان نسبت به مکان و محیط مورد نظر است، گفت: همچنان که برای زیارت آدابی تعریف شده تا ما را از درون متوجه این موضوع کند که به محضر شخصیتی والامقام مشرف می‌شویم، در اردوی راهیان نور نیز هرچه توجه نسبت به شرایط و مکان بیشتر باشد، گام بعدی بهتر اتفاق می‌افتد. برای توجه دادن، می‌توان اتفاقات را به صورت تیتروار روایت کرد تا فضاسازی اولیه صورت گیرد و سپس آرام آرام وارد جزئیات شد.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان ادامه داد: در آداب حج، یک‌جا باید در صحنه‌ای ایستاده و سنگی را به سمت شیطان پرتاب کنیم، در حالی که خداوند می‌توانست به معرفی شیطان در قرآن بسنده کند، ولی می‌خواهد ما علاوه بر ذهن، آن را تجربه و احساس کنیم، بنابراین توجه دادن فقط به صورت ذهنی و دانشی نیست، بلکه خداوند می‌خواهد علاوه بر ارائه دانش و اطلاعات، سبکی را طراحی کند تا ما فضای مورد نظر را اجرا کنیم که به آن، آموزش حسی گفته می‌شود. در رابطه با اردوهای راهیان نور نیز باید به دنبال روش‌هایی باشیم تا دانش‌آموزان آموزش را به صورت حسی و عملیاتی دریافت کنند که این کار خلاقیت شما را می‌طلبد. پیشنهاد من این است که روش‌هایی را که طراحی می‌کنید یا به ذهنتان می‌رسد، در یک شبکه پیام‌رسان به اشتراک گذاشته و ثبت کنید. اگر یک جمع 500 نفره که هر کدام صاحب تجربه و دانش و تخصص هستند، این کار را انجام دهند، می‌توانند 500 روش استخراج کنند.

وی خاطر نشان کرد: باید با روش‌های تجربی و ایجاد فضای عینی، توجه را بیشتر کنیم. می‌توان احساس استرس، اضطراب، شدت و شتاب را در وجود دانش‌آموزان به تجربه گذاشت؛ البته توجه دادن غیر از تجربه صحنه‌های جنگ، ابعاد دیگری نیز دارد که شامل معنویت و ارزش‌های حاکم بر آن دوران می‌شود، مثل خواندن نماز شب در شرایط سخت جنگ. وقتی دانش‌آموزان را نسبت به محیط توجه دادیم، اتفاقی می‌افتد و وارد گام دوم می‌شویم که تعلق نام دارد. دانش‌اموزان ابتدا با اعضا و جوارح خود حس گرفته و تجربه می‌کردند، اما آرام آرام این احساس و تجربه از اعضا و جوارح به قلب و جوانح رسوخ کرده و نوعی تعلق درونی و علاقه پیدا می‌کنند. ما باید زمینه این تعلق را فراهم کنیم، بدون اینکه ضرورت بیان آن وجود داشته باشد. هرچه میزان توجه را بالا برده و ظرافت در توجه را افزایش دهیم، خود به خود تعلق شکل می‌گیرد و زمانی که دانش‌آموزان از سفر باز می‌گردند، احساس دلتنگی نسبت به آن محیط می‌کنند.

حجت‌الاسلام قطبی با تأکید بر اینکه باید دلبستگی و شور و شوق نسبت به محیط را در دانش‌آموزان ایجاد کنیم، گفت: شور و شوق زمانی اتفاق می‌افتد که سطح توجه متناسب با سن باشد. شما می‌بینید که بچه‌ها نسبت به زیارت دلبستگی پیدا می‌کنند، اما در رابطه با حج این‌گونه نیست، چون در زیارت حس و تجربه را در حد خودشان دریافت می‌کنند، اما حس و تجربه حج در حد افراد بزرگسال است. اگر حس و تجربه را در سطح درک و فهم افراد قرار دهیم، به سرعت به دلبستگی و تعلق تبدیل می‌شود.

وی اضافه کرد: گام سوم تداعی نام دارد که با فناوری‌های امروز به آسانی صورت می‌گیرد. در اردوی راهیان نور باید برنامه‌ها را به گونه‌ای تنظیم کنیم و دانش‌آموزان را به فعالیت‌هایی واداریم که قابلیت تداعی‌گری و خاطره‌انگیزی برای آنها داشته باشد. باید توجه و تعلق را به سبکی پیش ببریم که تداعی‌ساز باشد و اتفاقات شیرین رقم بخورد. امروزه در حوزه بازی‌ها، مدلی به نام happening art وجود دارد که می‌گوید برای ایجاد تعلق باید اتفاقاتی شیرین را طراحی کرد.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان تصریح کرد: توجّه، تعلّق و تداعی در نهایت باید به مقوله‌ای به نام تعّهد تبدیل شود. تمام صحنه‌ها و رفتارها باید در زندگی دانش‌آموزان تأثیر بگذارد و این تأثیر با التزام‌بخشی و تعهّد شکل می‌گیرد. لازم نیست چیزی را به آنها توصیه کنیم، بلکه باید زمینه‌ای را فراهم کنیم تا خود دانش‌آموزان به توصیه‌ها و ندای درونی خود متعهد شوند.

وی با تأکید بر اینکه مقوّم و پیونددهنده این استراتژی چهارگانه، سبک سیره‌ای و تبلیغ رفتاری است، گفت: اخلاق و رفتار و نحوه گفتار ما باید برای نوجوان درس‌آموز و دلنشین باشد، باید تلاش کنیم تا با آنها دوست شویم و از شیطنت‌ها و چالش‌های آنها فرصت بسازیم. دوستی و محبت بیشترین تأثیر را در این رده سنی دارد. لازم نیست از مباحث کلامی و فلسفی و اخلاقی برای آنها صحبت کنیم، بلکه باید با آنها زندگی کنیم تا متوجه شوند طلبه‌ها نیز اهل معاشرت و اخلاق حسنه و رفتار نیکو هستند، آنگاه بیش از اینکه دلبسته مناطق مورد بازدید شوند، دلبسته افراد همراه خود می‌شوند. اگر موفق به این کار شویم، آن مراحل چهارگانه نیز خود به خود اتفاق می‌افتد.

حجت‌الاسلام قطبی خاطر نشان کرد: متأسفانه ما طلبه‌ها تبلیغ سیره‌ای را کاهش داده و توجهمان بیشتر به تبلیغ گفتاری معطوف شده است، در حالی که اکثر روایات اهل‌بیت در زمینه سیره، اخلاق و رفتار را دربرمی‌گیرد. هرچه درجه تبلیغ سیره‌ای را بالا ببریم، ضریب تأثیر و شعاع اثرگذاری را افزایش داده‌ایم و در فضاهایی چون اردوهای راهیان نور، سیره بسیار کارساز است.