وی افزود: بخشی از پیروزی انقلاب اسلامی نیز مدیون فعالیت‌های تبلیغی و تربیتی بود که در پاتوق‌های خانگی انجام می‌شد و توأم با موفقیت بود، به ویژه در اواخر دولت پهلوی که به دلیل محدودیت‌ها و مخالفت‌های حکومت کمتر امکان انجام فعالیت‌های رسمی و جدی تبلیغی وجود داشت. پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که این روش توسعه بیشتری خواهد یافت و جزء روش‌هایی نیست که در آینده افول کند. اگرچه امروزه فناوری‌های نو و کلاس‌های آموزش رسمی در جای خود قابل اعتناست، اما فعالیت‌های محفلی و خانگی به ویژه برای بانوان هرگز افول نخواهد کرد.

حجت‌الاسلام قطبی ادامه داد: در کشورهای توسعه یافته نیز مسیحیت به شدت در حال توسعه کلیسای خانگی است و حتی در حوزه‌های تجاری و مارکتینگ به این نتیجه رسیده‌اند که اقناع بیشتر چهره به چهره شکل می‌گیرد. برای ما نیز محرز شده که این روش تأثیرگذار و قابل توسعه است و تلاش کردیم تا بخشی از منطق تبلیغ را به این سمت سوق دهیم و در حوزه برنامه‌ریزی‌های تطبیقی نیز ثقل اصلی را به فعالیت‌های تشکلی خواهیم داد.

وی اضافه کرد: تفاوت عمده میان تبلیغ محفلی با سایر روش‌های شفاهی و همتراز خود این است که در این روش‌ها، مبلغ صرفا به عنوان کارشناس برای سخنرانی یا اجرای برنامه و یا جلسه پرسش و پاسخ دعوت می‌شود و ارتباطی با قبل و بعد از برنامه مشخص شده ندارد؛ ولی در تبلیغ محفلی، شما صرفا یک مبلغ نیستید، بلکه متولی، هدایت‌کننده، سیاستگزار و برنامه‌ریز کار محسوب می‌شوید و تمام فعالیت‌های قبل و بعد از تبلیغ را مدیریت می‌کنید؛ البته نه به این معنا که تمام کارها را یک نفر انجام می‌دهد، بلکه آن شخص امور را مدیریت و حداقل هدایت می‌کند.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان بیان کرد: در قرآن سه روش را می‌توان برای انجام فعالیت‌های تبلیغی-فرهنگی یا مأموریت‌های دینی استخراج کرد. در روش اول موظفیم منفردا برای یکایک افراد فعالیت تبلیغی انجام دهیم که نمونه بارز آن امر به معروف و نهی از منکر است. در روش دوم، کلیت جامعه موظف به انجام یک کار هستند که مهمترین و رایج‌ترین نمونه آن، مقوله ازدواج است.

وی افزود: حدوسط این دو روش، یک موضوع قرآنی بسیار زیباست که متأسفانه کمتر به آن پرداخته‌ایم و آن جایی است که قرآن دستور می‌دهد تعدادی از افراد با یکدیگر هم پیمان شده، تشکیلات راه انداخته و کار تیمی انجام دهند، نه اینکه صرفا در جمع قرار گیرند؛ برای مثال رفتن به نماز جماعت به اتفاق یکدیگر، هم پیمانی نیست، بلکه نوعی مشارکت اجتماعی است.

رئیس میز توسعه و تعمیق فرهنگ قرآنی کشور با اشاره به آیه «أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْني وَ فُرادي» گفت: منظور از قیام برای خدا هم جهاد در راه خداست و هم فعالیت‌های فرهنگی-اجتماعی و مذهبی؛ چنانکه قرآن در رابطه با نماز و امر به معروف و نهی از منکر از واژگان قیام و اقامه استفاده می‌کند. در آیات تعاون نیز منظور از معاونت، کمک به یکدیگر برای انجام یک کار است.

وی تصریح کرد: توصیه اسلام به فعالیت‌های اجتماعی بر محور تشکیلات متمرکز است، برخلاف امروز که عده‌ای معتقدند تشکیلات و سیستم سازمانی را غربی‌ها کشف کرده‌اند. آیه «وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَي الْخَيْرِ…» به صراحت به فعالیت‌های تشکیلاتی اشاره می‌کند، آیه خطاب امری دارد و امر ناظر بر وجوب و خیر به صورت مطلق آمده است.

حجت‌الاسلام قطبی ادامه داد: برداشت من از این آیه این است که اولا اساس کار تشکیلاتی، دعوت به خیر است. ثانیا در ابتدا نمی‌توان امر به معروف و نهی از منکر انجام داد، مگر این که فضای دعوت به خیر را ایجاد و سپس کسانی را که با این فضا همراهی نمی‌کنند، نهی از منکر کرد؛ البته در جامعه‌ای که فضای کلی و حاکمیت آن دعوت به خیر می‌کند، می‌توان نهی از منکر کرد، چون قبلا آگاهی و شناخت ایجاد شده است.

وی با بیان اینکه روش تبلیغی ما، روش انفرادی بوده و اولویت دوم محسوب می‌شود، گفت: اولویت اول این است که کار را به صورت تشکیلاتی پیش ببریم، اگر میسر نشد، از روش انفرادی استفاده کنیم. در محافل خانگی نیز باید سبک مدیریتی را از تبلیغ انفرادی به تبلیغ تشکیلاتی انتقال دهیم و نه صرفا فضای اجتماع‌مدار. فضای اجتماع‌مدار مثل این است که با یکدیگر در نماز جماعت شرکت کنیم، اما آن عده‌ای که جماعت را برپا می‌کنند، کار تشکیلاتی انجام داده‌اند، ما که شرکت می‌کنیم، صرفا به آن کار رونق داده‌ایم.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان خاطرنشان کرد: بعد از اینکه به باور کار تشکیلاتی رسیدیم، باید در روش‌های تبلیغی خود تغییراتی به وجود آوریم. قدم اول این است که بتوانیم در فضای تبلیغ، محبت و شوق ایجاد کنیم. اگر در فضایی که می‌خواهیم تشکیلات راه بیاندازیم، محبوبیت نداشته باشیم، کار پیش نمی‌رود. راهکارهای ایجاد محبوبیت نیز بسیار زیاد است، البته اگر این محبوبیت به وابستگی تبدیل شود، آسیب‌زاست و باید طبق هنجارها و عرف جامعه شکل بگیرد.

وی اضافه کرد: قدم دوم که از محبت به وجود می‌آید، خدمت است، مثل اینکه تشکیلات پولی را جمع‌آوری کرده و مشکل فقیری را برطرف کند. حسن تشکیلات این است که قائم به فرد نیست و می‌تواند نسل به نسل ادامه پیدا کند. قدم سوم این است که فعالیت خود را از حالت انفرادی به سمت یافتن یک همکار سوق داده و بسته به ظرفیت و توانمندی‌های او، سهمش را در انجام کارها بالا ببریم. بنابراین قدم اصلی که نقطه آغاز محسوب می‌شود، سهم دادن یا مشارکت دادن افراد است و می‌توان از کارهای کوچک شروع کرد.

حجت‌الاسلام قطبی اظهار کرد: دورنمای کار این است که قدم به قدم پیش رفته و زمانی که منطق تشکیلاتی و تقسیم کار شکل گرفت، فعالیت‌ها در قالب یک کانون فرهنگی-تبلیغی در سازمان تبلیغات اسلامی ثبت شود. ثبت می‌تواند در قالب هیئت‌های مذهبی نیز انجام پذیرد، ولی پیشنهاد من، کانون فرهنگی-تبلیغی است. اگر تصور می‌کنید کار را نمی‌توان زیاد توسعه داد، فعالیت خود را در قالب هیئت ثبت کنید، ولی اگر بتوانید فعالیت خود را در قالب تشکیلاتی به ثبت برسانید، آن وقت کار با تفکر سازمانی پیش خواهد رفت.

وی ادامه داد: در کانون فرهنگی-تبلیغی می‌توانید پاره‌ای از فعالیت‌ها را رسما انجام دهید، برای مثال کلاس‌های آموزشی رسمی تشکیل دهید. افق پیش‌روی ما این است که بتوانیم تا پایان سال تعداد محافل موجود را از 60 به 100 برسانیم. برای دریافت کمک نیز با چند کانال ارتباط برقرار کرده‌ایم، از جمله سازمان تبلیغات اسلامی به صورت دوره‌ای به کانون‌ها کمک می‌کند و بنیاد فرهنگی المهدی نیز به آن دسته از فعالیت‌هایی که به یک ساختار رسمی تبدیل شوند، کمک‌هایی اعطا خواهد کرد.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان تصریح کرد: محافل خانگی بعد از مدتی که کمک دریافت کردند، باید تاب‌آور شده و روی پای خود بایستند. منظور از تاب‌اوری این است که ثبت رسمی شده و جایگاه حقوقی پیدا کنند و سپس به نهاد دیگری که کمک‌های بیشتری اعطا می‌کند، متصل شوند.