منبر گرانیگاه اصلی و وسیع ترین عرصه تبلیغ دینی است/ پیشنهاد جمع آوری دائره المعارف و تاریخچه منبر
وی منبر را گرانیگاه اصلی تبلیغ و دارای بیشترین قدمت تاریخی و دارای وسیعترین دامنه تأثیر مدل تبلیغ دینی دانست و ابراز داشت: منبر می تواند به شکل خطابه باشد یا اینکه از پشت تریبون صورت می گیرد و می توان واژه منبر را به انواع روش های بیان کردن مطالب تعمیم داد که از آن برای دعوت مردم به دین اسلام استفاده می شود.
حجت الاسلام قطبی تلاش برای جمع آوری منظومه دائره المعارف منبر را به عنوان یک کار ارزشمند معرفی کرد و افزود: می توان به تاریخ منبر پرداخت و ادوار مختلف را در این خصوص بررسی کرد که کار مفیدی است، چرا که در ابتدای کار یک برنامه و رویه مشخص برای نحوه منبر رفتن و تبلیغ دین وجود نداشته و به مرور زمان هر روز تغییرات و برنامه های جدید به وجود آمده و هویت پیدا کرده است.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان بیان داشت: اینکه در ابتدای منبر مدح و ثنای خداوند باشد یا اینکه در انتهای سخنرانی روضه خوانی قرار گیرد و با پرسش و پاسخ همراه باشد، مواردی هستند که پیشنهاد شده و با موافقت اهل نظر مواجه شده است و به مرور به عنوان یک قالب خوب در جامعه تبلیغی مرسوم شده است.
وی به سبک تمثیلی و تابلونویسی حجت الاسلام قرائتی در منبر اشاره کرد و ادامه داد: حجت الاسلام راستگو هم سبک قصه گویی برای کودکان و نوجوانان در منبر را انتخاب کرده است که از زبان اشاره و حرکات مختلف هم در این روش بهره می برد و این باب را باز کرده است.
ابداع مدل های جدید و افزودن بخش های مختلف به منبر از ضروریات امروز جامعه است
حجت الاسلام قطبی با بیان اینکه یکی از سؤالاتی که مطرح می شود این است که آیا می توان سبک های جدید منبر را تعریف کرد، تصریح کرد: عقل و منطق می گوید که می توان بخش ها و اضافاتی را به منبر وارد کرد، اما سؤال دوم این است که آیا این کار ضرورتی هم دارد یا خیر، اقتضا و شرایط امروز جامعه و نسل نوخاسته این ضرورت را توجیه می کند.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان میانگین فهم مردم را ملاک نحوه منبر رفتن و بیان مطالب تبلیغی دانست و اظهار داشت: این ملاک در آموزه های قرآنی و دینی شیعه وجود دارد و بر اساس روایات ما توجیه پذیر است، یعنی اگر سطح فهم مخاطبین بالاست، خطیب هم باید مستدل و روش مند و سطح بالا کار کند که اصلاً مخاطب شناسی و رفتار بر اساس اقتضای حال مخاطبین، منطق تبلیغ و سنت ائمه معصومین(ع) هم همین است.
برای پیام رسانی صحیح باید بر اساس سبک زندگی و روش فهم مخاطب رفتار کنیم/ ورود به فضای فکری مخاطب، رمز موفقیت منبر
وی ابراز کرد: «پیام» مطلبی است که مخاطب آن را می شنود و می فمهمد و نمی توان منظور خطیب را به عنوان پیام تعریف کرد، مخاطب در یک فضا و پارادایم فرهنگی خاص خود زندگی می کند و اقتضائات و سبک زندگی و روش فهم زندگی خود را دارد و این می طلبد که ما هم متناسب با اقتضای فهم و شرایط فکری مخاطب رفتار کنیم، اگر چه تبعیت از اقتضای منطق مخاطب صحیح نیست.
حجت الاسلام قطبی ورود به زمینه و فکر مخاطب و بیان کردن مطالب و پیاده کردن هدف خطابه در آن فضا را لازمه موفقیت منبر دانست و ابراز داشت: نحوه بیان یک منبری باید متناسب با فضای تفکر و ذائقه مخاطب باشد، در جایی بیان باید از نوع خطابی باشد و در جای دیگر می توان از بیان فلسفی، استدلالی یا تمثیلی استفاده کرد تا پیام مورد نظر به خوبی منتقل شود.
تفاوت تدریس و تبلیغ/ اقتضائات و سبک زندگی مخاطب مرتب در حال تغییر و تکثر و تنوع است
رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با اشاره به تفاوت تدریس و تبلیغ، تصریح کرد: گاهی استاد سر کلاس درس به شاگردان خود می گوید که اگر کسی به عنوان مثال، فلسفه را نمی داند سر کلاس حضور پیدا نکند، اما در تبلیغ نمی توان با مردم این گونه برخورد کرد و باید شیوه های بیان را مناسب حال مخاطب تنظیم کنیم.
وی با بیان اینکه اقتضائات و سبک زندگی مخاطب مرتب در حال تغییر و تکثر و تنوع است، اظهار داشت: بنابراین یقیناً تغییر شیوه ها و بیان در منبر ضروری است و مدل منبر باید در طول زمان و در مکان های مختلف تغییر کند و باید نوآوری در مدل منبر در جامعه امروز را مد نظر قرار دهیم.
عرصه تخصصی تبلیغ بانوان نسبت به تبلیغ آقایان عرصه جدیدی است
حجت الاسلام قطبی تمرین ایده پردازی و ایده ورزی و تبدیل آن ایده به یک مدل کاربردی را از جمله برنامه های دوره فاطر معرفی کرد و گفت: برای تقدیر از ایده های برتر و همچنین تا حد امکان، ایجاد زمینه های کارسازی بری این ایده ها نیز در دوره پیش بینی شده است.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان عرصه تبلیغ بانوان و آقایان را از حیث تاریخی متفاوت دانست و تصریح کرد: تاریخ منبر تخصصی بانوان نسبت به منبر آقایان عرصه جدیدی محسوب می شود و جای تکمیل و رشد زیادی دارد و می توان ایده های خوبی را ارائه کرد که در آینده بتواند بر اساس اقتضائات نسل امروز نوجوان و جوان جامعه آن ها را به مدل های کاربردی منبر تبدیل کرد که می تواند یک دستاورد بزرگ برای ما باشد، حضور بانوان در عرصه های فرهنگی یک افتخار برای نظام به حساب می آید که میدان ها و گستره وسیعی برای این کار در جامعه وجود دارد.
لزوم ابداع و بهره گیری از مراسمی نظیر وجود «ساقدوش» برای تبلیغ دین
وی به عنوان نمونه به سنت وجود «ساقدوش» در مراسم ازدواج اشاره کرد و اظهار داشت: می بینیم که بسیاری از مسائل شرعی و دینی به صورت کاملاً کاربردی و در جای خود، توسط ساقدوش به عروس خانم منتقل می شده است، یقیناً می توان مراسم جدیدی با این نوع کارکرد را ابداع کرد و ایده ها در این زمینه ها را پرورش داد و بسته های ابداعی را رونمایی کرد.
حجت الاسلام قطبی با بیان اینکه چهار عرصه خانواده، سبک زندگی، فرهنگ قرآن و منبر در جشنواره فاطر مطرح است، افزود: کسانی که احساس می کنند می توانند در این زمینه ها مفید باشند بیایند و وارد عرصه شوند.
